Kanzlei Rechtsanwältin Olga Ira Dimopoulou

Rechtsanwältin Olga Ira Dimopoulou

6. Newsletter – Απρίλιος 2022

Η φέτα είναι το πιο πολυσυζητημένο ελληνικό προϊόν στο εξωτερικό με την ζήτηση να αυξάνεται ολοένα και περισσότερο. Ωστόσο, οι έμποροι και διανομείς αδυνατούν να καλύψουν τις αυξημένες ανάγκες καθώς η ποσότητα της φέτας που προορίζεται να διατεθεί στο εξωτερικό είναι περιορισμένη. Ξεκινάει συνεπώς, ένα γαϊτανάκι προβλημάτων: Οι οικονομικές δυσκολίες των παραγωγών δεν τους επιτρέπει να παράξουν μεγάλη ποσότητα γάλατος, οι τυροκόμοι, κατά συνέπεια, αδυνατούν να βρουν επαρκή πρώτη ύλη για να την μεταποιήσουν και να παράξουν – κι αυτοί με τη σειρά τους – τα προϊόντα τους και τέλος οι έμποροι και διανομείς δεν έχουν στα χέρια τους τις ζητούμενες ποσότητες ώστε να καλύψουν τις ανάγκες της αγοράς.

Η ζήτηση, όμως, είναι αμείωτη και οι συμφωνίες δεσμευτικές. Άρα που καταλήγουμε; Σε αθέτηση συμβατικών υποχρεώσεων. Κανένας απο τον παραπάνω κύκλο δεν είναι σε θέση να εκπληρώσει στο 100% τις υποχρεώσεις τους. Οι αλυσίδες τροφίμων, όμως, του εξωτερικού αγνοούν το μέγεθος της κατάστασης στην Ελλάδα και απαιτούν την παράδοση φέτας στις ποσότητες που είχαν συμφωνηθεί. Μάλιστα, οι συμφωνίες ανάμεσα στις αλυσίδες και στους εμπόρους είναι ιδιαίτερα δεσμευτικές και η μη εκπλήρωση των υποχρεώσεων επισύρει σημαντικές χρηματικές ποινές.

Με την κατάλληλη ενημέρωση υπάρχει, ασφαλώς, ένα περιθώριο άμυνας. Σίγουρα, η ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα είναι η λύση για το μέλλον προκειμένου να λειτουργήσει ομαλά όλη η αλυσίδα απο τον αρχικό παραγωγό μέχρι την τελική διάθεση του προϊόντος στους καταναλωτές. Μέχρι τότε, εμείς βρισκόμαστε στο πλαϊ σας ως νομικοί αρωγοί, τόσο μέσω της συμβουλευτικής διόδου όσο και μέσω της νομικής εκπροσώπησης. Σε αυτό το σημείο να αναφέρουμε ότι προκειμένου να αποκτήσετε μια καλύτερη εικόνα σε σχέση με τα μέσα άμυνας, προτείνουμε να διαβάσετε το επόμενο άρθρο μας που πραγματεύεται το ζήτημα της αθέτησης των συμβατικών υποχρεώσεων και τον παράγοντα της ανωτέρας βίας.

Αδυναμία παράδοσης των συμφωνημένων ποσοτήτων. “Πονοκέφαλος” για τους Έλληνες εμπόρους;

Οι συνέπειες του πολέμου, ο οποίος μαίνεται περισσότερο απο ένα μήνα, έχουν γίνει αντιληπτές απ΄όλους μας αποτελώντας, πια, δυστυχώς, μια καθημερινότητα: Ακρίβεια, έλλειψη σιτηρών, γενικότερη έλλειψη προϊόντων. Είναι, όμως, μόνο αυτά; Ας δούμε λίγο βαθύτερα τι συμβαίνει και πως οι Έλληνες παραγωγοί, που πραγματοποιούν εξαγωγές στη Γερμανία, επηρεάζονται απο την όλη κατάσταση.

Λόγω των ελλείψεων, οι Έλληνες παραγωγοί – έμποροι δεν μπορούν να εφοδιάσουν τις αλυσίδες τροφίμων με τις ζητούμενες ποσότητες. Απο την άλλη, οι αλυσίδες τροφίμων απαιτούν την παράδοση των προϊόντων στις ποσότητες που έχουν παραγγείλει, καθώς η καταναλωτική ζήτηση παραμένει αμείωτη και βασικό μέλλημα είναι η κάλυψη των διατροφικών αναγκών των καταναλωτών. Άρα, μιλάμε για ένα γαϊτανάκι δίχως τέλος, όπου οι μεν παραγωγοί τονίζουν την αντικειμενική αδυναμία να παραδώσουν τα προϊόντα στις ποσότητες που έχουν ζητηθεί και απο την άλλη, οι αλυσίδες τροφίμων επικαλούνται τα συμβόλαια, που έχουν καταρτιστεί μεταξύ παραγωγών και αλυσίδων, και ζητούν την παράδοση των αρχικώς συμφωνηθέντων ποσοτήτων. Ο καθένας, λοιπόν, έχει απο την πλευρά του δίκιο.

Εδώ, λοιπόν, έρχεται η λέξη κλειδί που βοηθά στη λύση του ζητήματος: Συμβόλαια. Ως γνωστόν, αυτά ορίζουν τις υποχρεώσεις των μερών και προβλέπουν σχετικές ρήτρες (συνήθως χρηματικές) σε περίπτωση που κάποιο απο τα μέρη αθετήσει ολικά ή μερικά τις υποχρεώσεις του. Άρα; Τί γίνεται εδώ; Όντως, έχουμε μερική αθέτηση της συμβατικής μας υποχρέωσης… Είναι τα χέρια μας δεμένα; Πρέπει – σε μια ούτως ή άλλως δύσκολη συγκυρία – να καταβάλλουμε τα σχετικά πρόστιμα;

Ευτυχώς, ο νομικός κόσμος δεν είναι ούτε μονόπλευρος ούτε απόλυτος. Στην κάθε περίπτωση, υπάρχει ένα αρκετά ευρύ σύμπλεγμα δεδομένων και νομοθετικών παραγόντων, όπως η έννοια της ανωτέρας βίας, που πρέπει να αξιολογηθεί προκειμένου να διαπιστωθεί, αν όντως πρέπει να ενεργοποιηθεί κάποια απο τις προβλεπόμενες στα συμβόλαια ρήτρες κι αν ναι, μέχρι ποιόν βαθμό.

Συνοψίζοντας, αν έπρεπε να δώσουμε μια κατακλείδα θα λέγαμε ότι η πλήρης νομική θωράκιση αποτελεί βασικό όπλο άμυνας στη δύσκολη αυτή συνθήκη. Τα συμβόλαια έχουν τη δεσμευτική ισχύ που όλοι γνωρίζουμε υπάρχει, όμως, πληθώρα παραγόντων που πρέπει να ληφθεί υπόψιν προτού καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα. Ας φροντίσουμε λοιπόν, να είμαστε όσο καλύτερα γίνεται προετοιμασμένοι.

Ο πόλεμος, το Hamsterkauf* και το déjá vu μιας κρίσης.

*H γερμανική λέξη «Hamsterkauf» περιγράφει τις μαζικές αγορές που γίνονται από πανικόβλητους καταναλωτές σε περιόδους έντονου φόβου και ανησυχίας για μια επικείμενη καταστροφή.

Πρωταγωνιστής αυτή τη φορά το λάδι, και συγκεκριμένα το ηλιέλαιο και το αραβοσιτέλαιο. Η Ουκρανία και η Ρωσία, οι οποίες τον τελευταίο μήνα βρίσκονται στο επίκεντρο του παγκοσμίου ενδιαφέροντος, αποτελούν δύο απο τους βασικότερους παραγωγούς σε σιτηρά, καλαμπόκι και ηλιέλαιο. Στην Ουκρανία, μάλιστα, ανήκει το 51% της ποσότητας του ηλιελαίου που διατίθεται στην παγκόσμια αγορά. Τα ποσοστά, λοιπόν, σίγουρα δεν είναι αμελητέα.

Η τεταμένη, συνεπώς, κατάσταση, η αύξηση των τιμών και η δικαιολογημένη ανασφάλεια είχαν ως αποτέλεσμα να ξαναζήσουμε εποχές κορονοϊού, όταν τα ράφια των σούπερ μάρκετ άδειαζαν ασύλληπτα γρήγορα. Οι καταναλωτές, λοιπόν, σπεύδουν να εξασφαλίσουν προϊόντα μακράς διαρκείας με βασικούς πρωταγωνιστές το λάδι, το αλεύρι και τα ζυμαρικά, καθώς φοβούνται ότι οι τιμές θα αυξηθούν περαιτέρω, ενώ πολλά προϊόντα θα βρίσκονται σε έλλειψη.

Για να δώσουν τέλος στον πανικό, τα γερμανικά σούπερ μάρκετ αποφάσισαν να θέσουν πλαφόν στην αγορά συγκεκριμένων προϊόντων όπως το αλεύρι κάτι που είχε λειτουργήσει αποτελεσματικά και στο ξέσπασμα της πανδημίας, όταν είχε σημειωθεί το ίδιο φαινόμενο. Οι αρμόδιοι, πάντως, εμφανίζονται καθησυχαστικοί, επισημαίνοντας ότι δεν θα υπάρχουν ελλείψεις τροφίμων στα νοικοκυριά. Φυσικά, να αναφέρουμε ότι ανάλογη κατάσταση επικρατεί σε αρκετές χώρες, μεταξύ άλλων και στην Ελλάδα, όπου οι καταναλωτές σπεύδουν να εξασφαλίσουν προϊόντα μακράς διαρκείας

Κανείς απο εμάς, δυστυχώς, δεν είναι σε θέση να επηρεάσει την κατάσταση. Το σίγουρο, όμως, είναι ότι ο πανικός δεν είναι καλός σύμβουλος και σίγουρα δεν βοηθάει στην όλη κατάσταση, απεναντίας εντείνει περαιτέρω το πρόβλημα. Ας επιστρατεύσουμε, λοιπόν, τη λογική κι ας λειτουργήσουμε με σύνεση, ελπίζοντας πως σύντομα θα καλυτερεύσει η κατάσταση.